پس از تصویب قانون راه‌اندازی قانون بورس اوراق بهادار در سال ۱۳۴۶ به تدریج و طی چند سال پیش از انقلاب اسلامی حدود ۱۰ شرکت در بورس درج نماد و مورد معامله قرار گرفتند. با وقوع انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی در حدود ۱۲ سال بورس تهران تعطیل شد. با پایان یافتن جنگ و آغاز دوران آبادانی در سال ۱۳۶۹ بورس تهران مجدداً آغاز به کار کرد و تا به امروز به حیات خود ادامه می‌دهد.

در سال ۱۳۸۴ و پس از تصویب قانون جدید بازار بورس اوراق بهادار در مجلس زمینه برای ورود اینترنت و خدمات اینترنتی در بورس فراهم شد. در سال‌های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ پس از راه‌اندازی سامانه معاملات آنلاین توسط تمامی کارگزاری‌ها سازمان بورس در اقدامی مؤثر پایگاهی را تعریف کرد که در آن تمامی شرکت‌ها ملزم شدند تا کل گزارش‌ها خود را در آن منتشر نمایند. سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران که از آن تحت عنوان کدال یاد می‌کنند سامانه‌ای است که به همین منظور تعریف شده است و تمامی سرمایه‌گذاران پس از سایت بورس اوراق بهادار به دفعات بسیار به آن مراجعه می‌نمایند.

آدرس سامانه کدال

آدرس سایت سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران www.codal.ir است که مرجع کامل اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس هست. لازم به ذکر است که کدال مخفف Comprehensive Database Of All Listed Companies است.

مزیت های سایت کدال

هدف اصلی از راه‌اندازی سامانه جامع ناشران فراهم آوردن پایگاه داده اطلاعات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس بوده است تا سرمایه‌گذاران بتوانند به راحتی به اطلاعات منتشر شده از سوی شرکت‌ها دسترسی پیدا کنند و مجبور نباشند تا برای به دست آوردن اطلاعات هر شرکتی به یک سایت مجزا مراجعه نمایند.

 ناشران بورسی 

تمامی شرکت‌هایی که نماد آن‌ها در سازمان بورس درج شده است جزو ناشران بورسی می‌باشند که ملزم به انتشار گزارش‌های مصوب سازمان بورس هستند تا از این جهت بتوانند به حیات خود در بورس ادامه دهند.

کاربرد کدال برای سهامداران و سرمایه گذاران 

در بازار بورس از دو طریق افزایش قیمت سهام و از طریق تقسیم سود نقدی مصوب مجامع عمومی عادی سهام کسب سود به دست می‌آید.  لازم به ذکر است که در  رشد قیمت سهام بیش ار ۹۰ درصد اوقات ناشی از یک خبر یا اتفاق در درون شرکت ایجاد می‌شود که این علت را سرمایه‌گذاران از طریق گزارش‌های منتشر شده شرکت‌ها در سامانه کدال به دست می‌آورند.

هم‌چنین طبق قانون حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی، شرکت‌ها ملزم به برگزاری مجمع عمومی عادی هستند و در صورتی که عملیات سال پیش آن سودآور بوده باشد در مجمع ملزم هستند تا حداقل ده درصد از آن را بین سرمایه‌گذاران تقسیم نمایند. طبق قانون بورس شرکت‌ها موظف هستند تا ده روز پیش از برگزاری مجمع عمومی عادی آگهی دعوت به مجمع را در سامانه کدال درج نمایند تا سرمایه‌گذاران بتوانند تصمیم دقیقی را اتخاذ نمایند. هم‌چنین هم‌زمان با انتشار آگهی، بایستی زمان پرداخت سود نقدی مصوب مجمع را اعلام نمایند تا از این دریچه سرمایه‌گذاران با آگاهی کامل نسبت به تمامی جزییات، تصمیم‌گیری نمایند.

رایج‌ترین گزارش ها در سامانه کدال

الف) صورت های مالی میان دوره و پایان دوره

بر طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار با هدف کسب اطلاعات به موقع و شفاف از فعالیت‌ها، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا صورت های مالی خود را به همراه جزییات اطلاعات در بازه‌های زمانی ۳ ماهه منتشر نمایند. بنابراین گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای ۳، ۶ و ۹ ماهه را از شرکت‌ها مشاهده خواهیم کرد. هم‌چنین اطلاعات و صورت‌های مالی ۱۲ ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت را در اختیار عموم قرار می‌دهد.

ب) گزارش‌های ماهانه

از سال ۱۳۹۵ از دیگر اطلاعاتی که توسط سازمان بورس برای همه شرکت‌ها الزامی گردید گزارش یک‌ماهه از فروش شرکت‌ها بوده است. در این گزارش شرکت‌ها طی یک ماه گذشته آمار فروش خود و یا ارائه خدمات انجام شده را همراه با حجم و نرخ فروش و در نهایت ارزش ریالی فروش کل، ارائه می‌کنند تا شفافیت اطلاعاتی از شرکت‌های بورسی افزایش پیدا نماید.

پ) گزارش فعالیت هیئت مدیره

هنگامی که شرکت‌ها گزارش اطلاعات و صورت‌های مالی ۱۲ ماهه خود را منتشر می‌کنند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی ملزمند که گزارش حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند. پس از انتشار این گزارش، اعضای هیئت‌مدیره شرکت  گزارش‌های مهم و حیاتی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان فعلی و آتی شرکت را با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی، منتشر می‌کنند و تمامی این اطلاعات را در قالب گزارش فعالیت هیئت مدیره در سامانه کدال منتشر می‌کند و سهامداران از این طریق اطلاعات مهم و حیاتی را به دست می‌آورند.

ج) گزارش تفسیری مدیریت

تمامی انتظارات مدیریت در قالب گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم در گذشته منتشر می‌شد ولی درامروزه در گزارشی تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت  که در دو قالب تحت وب و فایل متنی PDF منتشر می‌گردد و انتظارات مدیریت از فروش منتشر می‌گردد. عموماً این گزارش همراه با صورت‌های مالی میان‌دوره‌ای منتشر می‌گردد.

چ) یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی

بر طبق قانون سازمان، تمامی شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا برای گزارش‌های ۶ ماهه و ۱۲ ماهه خود گزارش حسابرسی شده شرکت را منتشر کنند. لازم به ذکر است که تمامی شرکت‌های بورسی دارای حسابرس داخلی هستند و گزارش مزبور توسط حسابرس مستقل خارج از شرکت که مورد تائید سازمان بورس هست تهیه می‌گردد. گزارش حسابرس مستقل در گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت‌های مالی ۶و۱۲ ماهه منتهی به ۱۳XX/XX/XX منتشر می‌گردد. لازم به ذکر است که عنوان اصلی این گزارش عموماً یادداشت‌های همراه صورت‌های مالی است.

ح) فرایند انجام افزایش سرمایه

گزارش افزایش سرمایه یکی از مهمترین گزارش‌هاست که سرمایه‌گذاران به آن توجه خاصی دارند. لازم به ذکر است که برای برگزاری مجمع فوق‌العاده جهت انجام افزایش سرمایه شرکت‌ها بایستی چندین گزارش ارائه بدهند که تمامی آن‌ها در قالب اطلاعیه‌های کدال در اختیار عموم قرار بگیرد. ابتدا گزارش طرح توجیهی افزایش سرمایه در گزارشی تحت عنوان پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه منتشر می‌گردد.

پس از آن این گزارش برای حسابرس و بازرس قانونی ارسال می‌گردد و پس از تائید توسط این دو، گزارشی تحت عنوان اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی در خصوص افزایش سرمایه در کدال درج می‌گردد و گزارش مزبور برای سازمان بورس ارسال می‌گردد. نظر سازمان بورس در گزارشی با عنوان مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه در سامانه درج می‌گردد. پس از طی تمامی مراحل شرکت موظف است طی ۶۰ روز مجمع فوق‌العاده را برگزار نماید.

برای اطلاع از سایر بازار بورس به سایت آکادمی مالی مسعود مراجعه کنید.